Co rozumie się przez „szczególne trudności socjalne”?

Szczególne trudności socjalne powstają w wyniku połączenia szczególnych warunków życiowych z trudnościami społecznymi, których osoby dotknięte nie są w stanie samodzielnie pokonać.

Szczególne warunki życiowe (§ 1 ust. 2 rozporządzenia według § 69 SGB XII)

• niepewne podstawy ekonomiczne życia,
• brak mieszkania lub niewystarczające warunki mieszkaniowe,
• życie w warunkach przemocy,
• zwolnienie z zamkniętej instytucji,
• porównywalne niekorzystne warunki życiowe.

Do takich warunków życiowych należą m.in.: zwolnienie z więzienia, ucieczka z przemocy domowej (np. pobyt w domu dla kobiet), zakończenie życia na ulicy przez pobyt w schronisku.

Szczególne warunki życiowe mogą wynikać z okoliczności zewnętrznych lub osobistych.

Trudności społeczne

Występują, gdy życie w społeczności jest znacznie ograniczone przez wykluczające zachowania samego poszukującego pomocy, innych osób lub społeczeństwa – szczególnie w odniesieniu do:

• utrzymania lub zdobycia mieszkania,
• uzyskania lub zabezpieczenia pracy,
• relacji rodzinnych lub społecznych,
• przestępczości.

Cel pomocy

Pomoc ma umożliwić osobom dotkniętym trudnościami socjalnymi samodzielne uczestnictwo w życiu społecznym poprzez doradztwo i wsparcie – w placówkach stacjonarnych, punktach doradztwa lub miejscu zamieszkania.

Kto może skorzystać z pomocy?

1. Osoby uprawnione do świadczeń SGB XII.
2. Osoby znajdujące się w szczególnych warunkach życiowych i trudnych sytuacjach społecznych, których nie mogą samodzielnie pokonać.

Pomoc nie przysługuje w przypadku zwykłych kryzysów (np. bezrobocie, rozpad małżeństwa), jeśli nie osiągają progu szczególnych trudności.

Jakie świadczenia są możliwe?

Pomoc obejmuje wszystkie działania niezbędne do przezwyciężenia szczególnych trudności (§ 68 ust. 1 SGB XII):

• doradztwo i osobiste wsparcie (dla osób i rodzin),
• pomoc w znalezieniu lub utrzymaniu mieszkania,
• działania na rzecz zatrudnienia,
• pomoc w codziennym funkcjonowaniu.

Formy wsparcia:

• pomoc ambulatoryjna (doradztwo, wizyty, mieszkania przejściowe),
• pomoc częściowo stacjonarna (opieka dzienna),
• pomoc stacjonarna (schroniska, zakwaterowanie i opieka).

Jak działa doradztwo?

Polega na ustaleniu potrzeb i stworzeniu planu wsparcia, określeniu przyczyn trudności, informowaniu o możliwościach pomocy, przeciwdziałaniu wpływom społecznym utrudniającym integrację.

Czas trwania pomocy

Pomoc jest czasowa – zwykle trwa 12–18 miesięcy, maksymalnie 24 miesiące. Warunkiem kontynuacji są widoczne postępy.

Priorytetowe świadczenia

Pomoc według § 67–69 SGB XII ma charakter uzupełniający względem innych systemów pomocy, jeśli one nie pokrywają pełnego zapotrzebowania.

Dochód i majątek

Pomoc osobista udzielana jest niezależnie od dochodu (§ 68 ust. 2 SGB XII). Nie uwzględnia się też dochodu wspólnoty domowej, jeśli zagrażałoby to celowi pomocy. W innych przypadkach obowiązują ogólne limity (§ 85 i § 90 SGB XII).

Instytucja odpowiedzialna w Hanowerze

Region Hanower, zespół „Pomoc w przezwyciężaniu szczególnych trudności społecznych”
Adres: Hildesheimer Straße 20, 30169 Hannover

Odpowiada za rozpatrywanie wniosków, koordynację pomocy i rozwój systemu wsparcia.

Podmioty świadczące pomoc

Pomoc realizowana jest przez zatwierdzone instytucje na podstawie umów z miastem lub regionem.

Przykład: Pan Jan Kowalski

Pan Kowalski po rozwodzie i utracie pracy nie zgłasza się do urzędu. Traci mieszkanie, trafia do schroniska i wędruje. Z pomocą pracownika socjalnego trafia do stacjonarnej placówki, gdzie uznaje się go za osobę z trudnościami społecznymi. Otrzymuje wsparcie w ramach § 1 DVO – w tym zakwaterowanie, kieszonkowe i plan wsparcia. Zobowiązuje się także do zgłoszenia do urzędów pracy i świadczeń, które musi częściowo przekazać na pokrycie kosztów pobytu (z wyjątkiem kosztów opieki osobistej).